تأثیر دو گونه قارچ آربوسکولار (Glomu. mosseae و G. etunicatum) بر جذب عناصر غذایی و تولید ریزغده در گیاهچه‌های حاصل از کشت بافت سیب‌زمینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

2 استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

3 دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

4 استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب کشور، بخش بیولوژی خاک، کرج

5 عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان

چکیده

در این پژوهش به منظور بررسی اثرات همزیستی قارچ میکوریز در جذب عناصر غذایی، ارتقاء سازگاری گیاهچه­های حاصل از کشت بافت سیب‌زمینی در گلخانه و افزایش راندمان تولید ریز‌غده در آنها، گیاهچه‌هایی از دو رقم سیب‌زمینی (رقم‌های آگریا و سانته) با دو گونه قارچ میکوریز آربوسکولارا (Glomus.mosseae و G.etunicatum) به صورت مجزا و در مخلوط با هم در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی و در چهارتکرار مایه‌زنی شدند. مایه‌زنی در گلخانه و در هنگام انتقال گیاهچه‌ها انجام شد. هشت هفته پس از مایه‌زنی درصد کلونیزاسیون ریشه در گیاهچه‌ها تعیین شد و از میزان عناصر غذایی آنها ( فسفر، آهن، روی و منگنز) اندازه­گیری به عمل آمد. ریزغده‌های تولیدی به اندازه‌های مختلف تفکیک شده و عملکرد کل برآورد شده و درصد ماده خشک ریزغده نیز تعیین گردید. نتایج نشان داد که زاد‌ مایة قارچ بر میزان کلونیزاسیون و تمامی صفات اندازه‌گیری شده در سطح احتمال 1% اثر معنی‌دار داشت. اثر نوع رقم صرفاً در مورد آهن و روی تفاوت معنی‌دار نشان نداد. اما در سایر صفات اندازه‌گیری شده در سطح احتمال 1% معنی‌دار شد. با مقایسه میانگین صفات مشخص شد که مایه‌ زنی باگونه  G.etunicatumو مخلوط دو گونه بر شدت کلونیزاسیون ریشه، جذب عناصر غذایی و همچنین تعداد‌ ریزغدة تولیدی اثرات مثبت‌تری نسبت به گونه G. mosseae داشتند. بیشترین میزان جذب فسفر، آهن، روی و منگنز در گیاهچه‌های مایه‌زنی شده با مخلوط دو گونه به دست آمد. بیشترین میزان ریزغده در مایه‌زنی با مخلوط دو گونه قارچ (متوسط تعداد 81/13 عدد ریزغده در گیاهچه) حاصل گردید که نسبت به کاربرد جداگانه دو گونه و تیمار شاهد در سطح 05/0 تفاوت معنی‌دار داشت. با کاربرد جداگانة دو گونه قارچ و نیز مخلوط آنها درصد ماده خشک ریزغده‌ افزایش پیدا کرد که تفاوت­ها با تیمار شاهد در سطح 05/0 معنی‌دار شد. در مجموع مایه‌زنی گیاهچه‌های سیب‌زمینی با دو گونه قارچ میکوریز به صورت جدا و در مخلوط با هم کمک قابل توجهی به جذب عناصر غذایی کرد که به نوبه خود ضمن افزایش زیست توده گیاهی اثرات مثبتی در استقرار گیاهچه‌ها و افزایش راندمان تولید ریزغده در آنها داشت. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Two Mycorrhizal Fungi Species (Glomus mosseae and G. etunicatum) on Mineral Nutrients Uptake and Minituber Production in Potato Plantlets

نویسندگان [English]

  • khosro parvizi 1
  • F. Dashti 2
  • M. Esna-ashari 3
  • F. Rejali 4
  • M. Chiechi 5
1 PhD student of Horticultural Department, Bu- Ali sina university, Hamedan
2 Assist Professor, Horticultural Department, Bu- Ali sina university, Hamedan
3 Associate Professor, Horticultural Department, Bu- Ali sina university, Hamedan
4 Assist Professor, soil science institute, Soil Biology Department, Karaj
5 Faculty member of Agricultural and Natural Resources Research center of Hamedan
چکیده [English]

To evaluate the effects of mycorrhizal symbiosis on nutritional absorption, acclimation of potato plantlets, and efficiency of minituber production, plantlets of two potato cultivars (Agria and Sante) derived from tissue culture were inoculated with two species of mycorrhizal fungi. Inoculation was carried out when plantlets were transferred to the greenhouse. A pot experiment was conducted using a factorial based completely randomized design with four replications. Eight weeks after inoculation, colonization percentage was assayed. In addition, mineral contents (P, Fe, Zn, and Mn) were measured. After harvesting, minitubers were separated by size and total yield was estimated. In addition, dry matter of minitubers was determined. Results showed that mycorrhizae inoculants had significant effect (p≤0.01) on colonization and all parameters. Effect of cultivar did not show significant difference in Fe and Zn, but, in other traits, it was significant. By mean comparisons, it was demonstrated that inoculation with G. etunicatum and mixed inoculants had more positive effect on colonization intensity, minituber production, and nutrient contents, compared with G. mosseae. The highest amount of P, Fe, Zn and Mn was obtained in plantlets inoculated with the mixed inoculant, which was not significantly different than plantlets inoculated with G. etunicatum, but showed significant difference with plantlets inoculated with G. mosseae in all nutrients. The highest number of minitubers (13.81 per plantlet) was observed in mixed inoculants that significantly (p≤0.05) was different than the two separated inoculants and the control treatment. In both cultivars, dry matter of minituber was increased significantly (p≤0.05) by application of mixed inoculant and in the separately inoculated mycorrhizal treatment compared with the control treatment. Overall, inoculation of potato plantlets by the two species of mycorrhiza (both separately and mixed) caused notable increase in nutrient absorption. In turn, this effect improved the biomass of the plantlets and, consequently, helped them to acclimate better and be more efficient in minituber production. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Colonization percentage
  • Mineral nutrients concentration
  • Mycorrhizal symbiosis
  • Potato plantlet
  • Yield

مراجع

  1. اشراف، ح.، دشتی، ف و پرویزی، خ. 1387. بررسی کاربرد پاکلوبوترازول و تراکم کشت گیاهچه های سیب زمینی بر میزان تولید ریزغده و کیفیت آن. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه بوعلی سینا همدان.
  2. امامی، ع. 1375. روشهای تجزیه گیاه. جلد اول، نشر آموزش کشاورزی، کرج، 128 صفحه.
  3. Azcόn, R., Ambrosano, E. and Charest, C. 2003  Nutrient acquisition in mycorrhizal lettuce plants under different phosphorus and nitrogen concentration. Plant Science 165: 1137-1145.
  4. Bagyaraj, D.J and Varma, A. 1995. Interaction between arbuscular mycorrhizal fungi and plants, and their importance in sustainable agriculture in arid and semi-arid tropics. Advances in Microbial Ecology 14: 119-142.
  5. Beever, R.E and Burns, D.J.V. 1980. Phosphorus uptake, storage and utilization by fungi. Advances in Botanical Research 8: 128-137.
  6. Bierman, B. and Linderman, R.G. 1980. Quantifying vesicular – arbuscular mycorrhizae: a proposed method towards standardization. New Phytologist 87:63 – 67.
  7. Capaccio, L.C and Callow, J.A. 1982. The enzymes of polyphosphate metabolism in vesicular arbuscular mycorrhizas. New Phytologist 91: 81-97.
  8. Chen, X., Chunhua, Wu., Jianjun, T and Shuijin, Hu. 2005. Arbuscular mycorrhiza enhance metal lead uptake and growth of host plant under a sand culture experiment. Chemospher J 60: 665-671.
  9. David, D., Gerald, N., Carolyn, R and Paul, R.H. 2007. Inoculation with Arbuscular mycorrhizal fungi increases the yield of potatoes in a high P soil. Biological Agriculture and Horticulture 25: 67-78.
  10. Davies, Jr., Calderón, F. T.and Huainan, Z. 2005. Influence of arhuscular on growth, Yield, and leaf elemental concentration of 'Yungay' potatoes. Hort Science 40: 381-385.
  11. Duffy, E. M., Hurley, E.M and Casseles, A.C. 1999. Weaning performance of potato microplants following bacterization and micorrhization. Potato Res 42: 521-527.
  12. Elizabeth, M., Duffy, A and Cassele, C. 2000. The effect of inoculation of potato microplant with arbuscular mycorrhizal fungi on tuber yield and tuber size distribution, Applied Soil Ecology 15: 137-144.
  13. Frey, B and Schuep, F. 1992. Transfer of Symbiotically fixed nitrogen from berseem(Trifolium alexandrium L.) to maize via vesicular arbuscular mycorrhizal hyphae. New Phytologist 122: 447-454.
  14. Gerloff, S. 1977. Plant efficiencies in use of N, P and K. in: adaptation to mineral stress in problem soils. New York7 Cornell Univ Press. pp. 161– 174.
  15. Graham, S.O., Green, N.E and Hendrix, J.W. 1996 The influence of vesicular- arbuscular mycorrhiza on growth and tuberization of potatoes. Mycologia Journal 68: 925-929.
  16. Habte, M., Miyasaka, S.C and Matsuyama, D.T. 2001. Arbuscular mycorrhizal fungi improve early forest tree establishment. Plant nutrition Food security and sustainability of agro-ecosystems. Kluwer Academic Publishers, Netherland. pp. 644-645.
  17. Ijdo, M., Cranenbrouck, S., and Declerck, S. 2010. Methods for large-scale production of AM fungi: past, present, and future. Mycorrhiza Spriger-Verlag, 2010.
  18. Jayachandran, K., Schwab, A.P and Hetrick, B.A.D. 1992. Mineralization of organic phosphorus by vesicular mycorrhizal fungi. Soil Biology and Biochemical 9: 897-903.
  19. Kierman, J.M., Hendrix, J.W., Soltz, L.P. and Moronek, D.M. 1984. Characterization of strawberry plants produced by tissue culture and infected with specific mycorrhizal fungi. Horticultural Science 19: 883-885.
  20. Klerk, G.I and Brugge, J. 1992. Factors affecting adventitious root formation in microcuttings of Malus. Agronomie Journal 12: 747-755.
  21. Norris, J.R., Read, D.J and Varma, A.K. 1992. Methods in microbiology, Vol. 23, Academic press, UK.
  22. Otazu, V. 2010. Manual on quality seed potato production using aeroponics. International potato Cenre (CIP). Lima, Peru. 44 pp.
  23. Ravolanirina, F., Gianinazzi, S., Trouvelot, A. and Carre, M. 1989. Production of endomycorrhizal explants of micropropagated grapevine rootstocks. Agriculture Ecosystem and Environment 29: 323-327.
  24. Rekha, B., Shruti, C., Rashmi, S., Sharma, A.K and Johri, B. 2009. Effect of arbuscular mycorrhizal fungi on the growth and nutrient status of Dalbergia sissoo. Tropical Ecology Journal 50 (2): 231-242.
  25. Sherameti, I., Shahollari, B., Venus, Y., Altschmied L., Varma, A. and Oelmuller, R. 2005. The endophytic fungus Piriformospora indica stimulates the expression of nitrate reductase and the starch degrading enzyme glucan water dikinase in tobacco and Arabidopsis roots through a homeodomain transcription factor that binds to conserved motif in their promoters. Journal Botany and Chemistry 280: 26241-26247.
  26. Struik, P.C. and Wiersema, S.G. 1999. Seed Potato Technology. Wageningen Press, Wageningen, Netherland.
  27. Usoukainen, M. and Vestberg, M. 1994. Effect of inoculation with arbuscular mycorrhizas on rooting, weaning and subsequent growth of micropropagated Malus (L) Moench. Agriculture Science Finland 21: 66-72.
  28. Varma, A. and Schuepp, H. 1995. Mycorrhization of mycorrhizal plantlets. In 'Mycorrhizae: biofertilizers for the future' (eds. Adholeya A and Singh S), Tata Energy Research Institute, New Delhi. pp. 322-327.
  29. Vestberg, M. and Estaun, V. 1994. Micropropagated plants, an opportunity to positively management of mycorrhizal activities. Impact of arbuscular mycorrhizas on sustainable agriculture and natural ecosystem'. Birkhauser Verlag, Basel/Switzerland. pp. 217-226.
  30. Yao, M. K., Tweddell, R. J and Desilets, H. 2002. Effects of two Vesicular- arbuscular mycorrhizal fungi on the growth of microplanted potato plantlets. Mycorrhiza Journal 12: 235-242.
زیست شناسی خاک
دوره 1، شماره 1
شهریور 1392
صفحه 61-69

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار