TY - JOUR ID - 115700 TI - تأثیر بقایای آلی مختلف بر برخی خصوصیات و روند تغییرات عناصر‌غذایی در فرآیند تولید ورمی‌کمپوست JO - زیست شناسی خاک JA - SBJ LA - fa SN - 2345-2536 AU - هوشیار جبل کندی, فرناز AU - عباسپور, علی AU - رسولی صدقیانی, میر حسن AU - اصغری, حمیدرضا AD - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم خاک دانشگاه صنعتی شاهرود AD - دانشیار گروه علوم خاک دانشگاه صنعتی شاهرود AD - دانشیار گروه علوم خاک دانشگاه ارومیه AD - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه صنعتی شاهرود Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 5 IS - 2 SP - 185 EP - 194 KW - بقایای آلی KW - عناصر غذایی KW - ورمی‌کمپوست KW - کرم خاکی Eisenia fetida DO - 10.22092/sbj.2018.115700 N2 - این تحقیق به ­منظور بررسی تغییرات برخی عناصر غذایی موجود در بقایای آلی در فرآیند تولید ورمی­کمپوست انجام گردید. مواد آلی شامل کود گاوی + سبوس گندم (CB)، کود گاوی+ کاه و کلش (CS)، کود گاوی+ لاشبرگ درختان چنار و افرا (CL)، کود گاوی+ بقایای هرس درختان سیب و انگور (CP)، کود گاوی+ ضایعات عرقیات بادرنجبویه (CE) به همراه تیمار شاهد کود گاوی (C) در حضور کرم خاکی Eisenia fetida تیمار گردید و در زمانهای صفر، 60، 120 و­180 روز برخی خواص کمپوست­ها و تغییرات عناصر غذایی ارزیابی گردید. مقادیر EC با گذشت زمان در تمام بقایای آلی افزایش معنی­داری داشت (dS/m 8/3-9/1­:EC) و pH در محدوده خنثی تا قلیایی قرار گرفت (4/7-5/6:pH). مقادیر CEC به طور معنی­داری در تمام تیمارها افزایش نشان داد و بیشترین مقدار آن در زمان 180 روز در تیمار CS (cmol + /kg364) مشاهده گردید. همچنین مقادیر فسفر و پتاسیم در بقایای آلی تجزیه شده به طور معنی­داری افزایش یافت و بیشترین مقدار این عناصر در تیمارهای CP و CS به ترتیب 01/1 و 31/2% بود. مقدار نیتروژن در تیمارهای CP، CE و CL به ترتیب 51/2، 97/1 و91/1 برابر مقدار اولیه افزایش نشان داد و میزان کربن آلی در طول تجزیه بقایا بطور معنی­داری کاهش یافت و بیشترین کاهش میزان کربن آلی در تیمار CE و­C به ترتیب 54/0 و52/0 برابر مقادیر اولیه مشاهده گردید. نسبت C/N در کلیه تیمارها بطور معنی­داری کاهش یافت که در تیمارهای CP و C بیشترین و کمترین مقادیر کاهش نسبت C/N به ترتیب 22/0و47/0 برابر مقادیر اولیه مشاهده گردید و مقدار نهایی این نسبت به ترتیب 28/8 و 10/8 شد. مقادیر NO3- و ­NH4+ در طول فرایند تولید ورمی­کمپوست، بطور معنی داری افزایش یافت و مقدار نیترات در تمام بقایای آلی بیشتر از آمونیوم بود. افزایش میزان عناصر غذایی ناشی از معدنی شدن مواد آلی، عاملی مؤثر در رسیدگی ورمی­کمپوست می­باشد.  UR - https://sbj.areeo.ac.ir/article_115700.html L1 - https://sbj.areeo.ac.ir/article_115700_441435c46aea8d569db687ca3e09352a.pdf ER -